De hipster is dood, lang leve de hipster

12-05-2011 13:05


Zo rond het begin van dit decennium ontstond er in metropolen over heel de wereld een nieuw soort mens. Zoals het de evolutie betaamt, is deze mens ontsproten uit een andere groep, namelijk die groep die er een alternatieve leefwijze op nahield. Dit fenomeen kreeg een titel, want het is menselijk om het beestje bij de naam te noemen. En voila: de geboorte van de hipster was een feit.

Een subcultuur, verder ontwikkeld in zijn doen en laten, binnen de reeds zichtbare alternatieve cultuur. Jongens en meisjes met hoedjes, vintage jeans, Vans schoenen, tumblrs, moeilijke brillen zonder sterkte en een algeheel gevoel dat hun levensovertuiging beter is dan die van anderen. De mannen dragen snorren, de dames hebben een kleine tatoeage op de binnenkant van hun pols en vinyl wordt meer gewaardeerd dan MP3. Velen zullen zeggen dat dit fenomeen is uitgestorven, maar er kan ook worden gerept over het feit dat de hipster is doorgeëvolueerd: door de jaren heen is de uiterlijke vertoning dramatisch veranderd, meegaand op trends, mode en overtuigingen dat de originele hipster niet meer is waar te nemen.

Duiden
Inmiddels kunnen we de term hipster wel duiden, of zouden we dat ten minste wel moeten kunnen. De term is door de jaren heen op meerdere, verschillende wijzen omschreven. Een ieder die weigert het fenomeen te omschrijven, heeft er zelf waarschijnlijk baat bij om het in het midden te houden. Iemand in je naaste omgeving beschuldigen van hipster gedrag is een veel geziene vorm van aandacht van jezelf af te wenden. Hoe langer men probeert om de term ambigu te houden, hoe langer de magie ervan in stand gehouden wordt. Een ding dat duidelijk is, is dat hipsters net als hun alternatieve voorgangers van de jaren ’90 een afkeer hebben van de consumptiemaatschappij en dat als afgeleide zien van hun doorontwikkelde intelligentie: wanneer je niet naar The Velvet Underground luistert of wanneer je niet minimaal twee boeken van Camus hebt gelezen, hoor je er niet bij.

In het begin van het fenomeen, waren de hipsters vooral in de Verenigde Staten nog gemakkelijk te herkennen. Deze subcultuur bestond uit personen die in dezelfde delen van een stad woonden om er overdag een schamel bijbaantje op na te houden en ‘s nachts een bestaan als kunstenaar of artiest uit te beelden. Vaak waren het begin twintigers, mensen met een universitaire studie maar nog zonder doel in hun leven vanwege hun afkeer van de bestaande consensus van studeren, werken en dan rustig doodgaan. Doordat deze groep gelijke zielen zich allemaal ophielden in dezelfde wijken, bars en restaurants ontstond er al snel een bohémien gevoel onderling. Aangezien deze gepaard ging aan een zelfde levensovertuiging, duurde het niet lang voor de subcultuur hipster geboren was.

A priori
Een van de belangrijkste speerpunten waar de hipster zichzelf mee op de borst klopt, is het feit dat ze exclusieve dingen al weten voordat de massa er kennis mee maakt. Natuurlijk is deze a priori kennis veelal niet interessant voor andere mensen, maar louter voor hipsters onderling. Als iemand ergens nog niet van af weet en dit laat merken aan een soortgenoot, wordt deze persoon gedeklasseerd; met alle gevolgen vandien. Maar het is te beperkt om de hipster alleen maar te zien als iemand die a priori kennis gebruikt om sociale dominantie uit te stralen. Factoren als kennis versus naïeviteit, een hoge mate van zelfbewustzijn en egocentrisme zijn allemaal van belang om de hipster sociaal-psychologisch op de kaart te zetten.

Als je bij jezelf ten rade gaat, is er vast wel iemand in je naaste kennisenkring die een aantal van overeenkomsten vertoont met de hipster. Er is geen reden tot paniek wanneer je er een ontmoet, want het hipsterdom is geen ziekte. Zolang ze hun levensstijl niet aan je opdringen, hoef je nergens voor te vrezen. Natuurlijk blijft het in Nederland vooral geconcentreerd binnen een bepaalde populatie in de Randstad. Als er al over hipsters gesproken kan worden, betreft het bovendien doorgaans een zeer milde vorm. De grootste reden van het verdwijnen van dit fenomeen, is de hipster zelf. Juist vanwege dat gevoel van exclusiviteit en de aanstellerigheid die gepaard gaat met het ‘beter voelen dan de rest’, heeft de contemporaire hipster zijn eigen doodsvonnis geveld. Maar wees niet getreurd; het zal niet lang duren voordat er een nieuwe subcultuur geboren wordt uit de as van de hipster.

Levi Boitelle heeft moeilijk haar, 2 tatoeages, speelt in een bandje en is, in tegenstelling tot alle andere hipsters, wel uniek. Heus waar.