Media & TV

Zwijgplicht volgens de VARA

18-09-2013 12:01

Met update – Dus ‘het management van Matthijs van Nieuwkerk’ eiste dit van studenten op de Hogeschool van Amsterdam: mondje dicht over wat de meester van de vlotte babbel ze zou vertellen op een gastcollege. Nog los van de onvoorstelbare naïviteit (en de vraag welke ongehoorde scoops Van Nieuwkerk zou willen delen met de microfoon uit), welk recht denkt ‘het management’ van de voormalig hoofdredacteur van Het Parool uit te oefenen met het plegen van deze censuur?

Koning Van Nieuwkerk had het behaagd om studenten Mediaproductie toe te spreken. Zeg maar studenten die zich willen bekwamen in het vak journalistiek. Dus, nog duidelijker: Van Nieuwkerk spreekt journalisten in de dop en de VARA eist volledige mediastilte. Het moet niet veel gekker worden.

Paul de Leeuw eiste ook zwijgplicht…

Het doet mij denken aan een vergeelde affairette waarin ik zelf een dubieuze hoofdrol speelde, begin jaren negentig. Saillant detail: ook toen was het de VARA-censuurdienst die onverbiddelijke stilte eiste rond het optreden van een hunner coryfeeën.

Die heette toen Paul de Leeuw, het decor was de School voor de journalistiek in Utrecht en ik was – als jonge, enthousiaste docent – de organisator van deze ‘ontmoeting met de beroepspraktijk’ – zo heette het optreden.

Het is nauwelijks voorstelbaar maar de school zat afgeladen vol. Dit was ver voor Twitter en Facebook, mensen – het ging ouderwets om het verbod op een stukkie in de krant.

…Sander van den Eeden had daar lak aan

In mijn redactie zat een zekere Sander van den Eeden. Die hoorde het Paul de Leeuw in het voorgesprek namens de VARA nog maar eens herhalen: geen foto’s, geen aantekeningen. Eigenwijze Sander lapte de oekaze aan zijn eigenwijze laars en schreef een halve pagina vol in Het Parool, zijn oude stage-adres.

Rapen gaar. Aerden op het matje bij de schoolleiding. Of ik gek was geworden. Nog een saillant detail: oud docente recht- en echtgenote van mijn vakgroep-collega Theo van Stegeren – Vera Keur was inmiddels in het carrièrewalhalla terechtgekomen als directeur van de VARA. Het had de oud-docente niet belemmerd in haar toorn: die Van den Eeden moest eruit. Ik boos op Sander, Sander boos op mij, een rel geboren, Sander dankzij rel in dienst bij HP/De Tijd, het begin van een roemruchte carrière (waarover zo direct meer).

Nog net geen ‘NSB’er’

Bij mijn afscheid in 1995 klom Sander in de propvolle aula op een tafel en las mij ten overstaan van een verbijsterde massa docenten en relaties van de school flink de les. Waar ik de gore moed vandaan haalde om mensen als hij te wijzen op afspraken met ‘ het management’? Ik was nog net geen ‘NSB’er’, maar het scheelde een haar.

Enfin, ik hobbelde voort richting tijdschriftenvak, Sander kreeg het aan met Trijntje O. en presenteerde het regionieuws op televisie, we dronken zelfs weer eens een glas bier en we vergaten alles.

Tot nu.

De VARA en de zwijgplicht voor journalisten, als het gaat om nieuwtjes van de eigen halfgoden. Vera Keur kan er niks meer aan doen, die is weg. Maar wie is het tegenwoordige hoofd Informatieve Programma’s van de VARA?

Juist.

Update 14.21 uur – Nuance! – Julia Wolff van Van Nieuwkerks management laat het Algemeen Dagblad heden weten dat ze de organisatie van een ontmoeting met studenten van de Hogeschool van Amsterdam, uitsluitend gevraagd zou hebben om de bijeenkomst niet ‘integraal’ op video vast te leggen. Het bericht op HvA-site Foliaweb dat door de Amsterdamse nieuwssite AT5 en o.m. het AD werd overgenomen en mij tot het schrijven van de column verleidde, zou als dat klopt, overtrokken zijn. De herinnering aan de ongemakkelijke actie van de VARA van destijds blijft en het schuurt ook – vind ik althans – dat Van Nieuwkerk publicitaire eisen stelt aan een ontmoeting met een grote groep leerling-journalisten, maar dit kan geen censuur meer heten. Daarentegen betwisten studenten op Foliaweb de lezing die Wolff aan haar verzoek heeft gegeven: “Alles moest binnen vier muren blijven: geen foto’s, geen video.