Achtergrond

Waarom het salafisme een gevaar is voor de islam

28-01-2016 12:27

Een mega-opiniebijdrage van een salafist afgelopen weekeinde in NRC Handelsblad. Een opinie die ook nog eens tot ‘coververhaal’ werd verheven – nee, je zult die krant niet van discriminatie kunnen betichten! De auteur, Samira Dahri werkt bij de salafistische stichting al-Fitrah en houdt in de krant een gloedvol betoog tegen de demonisering van het salafisme (vooral bekend als de Saoedische staatsgodsdienst – u kent het regime aldaar). Ze is ervan overtuigd dat een verbod op salafistische stichtingen de kloof tussen moslims en niet-moslims alleen maar zal vergroten. Ze heeft voor de NRC-lezers, die ze nogal neerbuigend toespreekt, een ‘simpele formule’ bedacht:

 

“Wanbeleid + aanval en verbod op salafistische stichtingen = polarisatie en ontwrichting van de samenleving, en extremisme dat leidt tot ISIS.”

 

Radicalisering

Volgens Dahri weerhoudt het salafisme jongeren van radicalisering. Haar redenering is als volgt:

 

“Het salafisme omvat tevens het juiste integratiebeleid, waarin wordt opgeroepen tot verdraagzaamheid en een goede en rechtvaardige behandeling van de ander, en alle vormen van onrecht worden uitgesloten. Het is echter een groot deel van de ‘gevestigde orde’ die het tegenovergestelde doet en een kweekvijver creëert voor radicalisme. Deze islamitische jongeren gaan zich op den duur ook afkeren van de moskeeën, die hen juist kunnen weren van radicalisme. Zij houden slechts het internet over als bron van kennis. Zo komen zij terecht…”

 

Nederlandse moslims en de salafisten

Dat klinkt vaag, maar de passage verdient nauwkeurig lezen. (Het is net een koranvers.) De term ‘gevestigde orde’ komt niet eerder voor in het stuk en wordt ook niet toegelicht. De simpele NRC-lezer zal denken dat het om de Nederlandse regering gaat, of Nederlanders in het algemeen, maar dat is niet alles. Dahri heeft het niet voor niets zo vaag geformuleerd. Wie goed leest, ziet dat het hier óók om niet-salafistische moskeebesturen gaat. Dié maken van hun moskee een kweekvijver voor radicalisme (beweert Dahri) doordat ze niet over ‘het juiste integratiebeleid’ beschikken. Daarvoor moet je bij de salafisten zijn.

Het moge duidelijk zijn dat haar betoog over salafisme als middel tegen radicalisering een ander betoog verbergt. Dahri’s ware onderwerp is de verhouding tussen de Nederlandse moslims en de salafistische beweging. Die laatste probeert al jaren om de macht te krijgen binnen moskeebesturen, iets wat de politiek grote zorgen baart. Maar hier zegt Dahri doodleuk: gaat u maar rustig slapen, NRC-lezers, laat ons onze gang maar gaan, want salafisme helpt tegen radicalisering. Nou, is dat niet fijn?!

 

Het recht om salafist te zijn

Zelfverzekerd eist Dahri het recht op om in Nederland salafist te zijn:

 

“De islamitische normen en waarden zijn een volwaardig onderdeel van de westerse samenleving, of men dat nou wil of niet. Degene die er problemen mee heeft dat een vrouw een niqaab draagt, of een man een vrouw geen hand schudt, of een ander zijn gebed verricht, moet zichzelf heropvoeden door deze zaken te leren accepteren. Dit is Nederland anno nu.”

 

Daar ben ik het helemaal mee eens. Gekkies genoeg in dit land; daar kunnen er nog wel wat bij. Als gereformeerden hier in het zwart mogen gaan, dan ook de salafisten. Ik gun elk sektelid dat heerlijke gevoel dat je uitverkoren bent, dat alle goden onzin zijn behalve nou net die ene van jou. En ik gun ze daarnaast dat heerlijke gevoel dat je krijgt wanneer je een dergelijke bizarre en bekrompen omgeving achter je laat. Nee hoor, laar Dahri maar lekker in haar niqaab. Er is natuurlijk het zuiver theoretische vraagstuk wat salafisten zouden doen als ze het hier voor het zeggen zouden hebben, maar dan is Saoedi Arabië een leerzaam voorbeeld.

Erg diepzinnig is het salafisme niet

Wat interessant is aan bovenstaand citaat is ten eerste dat het begrip ‘normen en waarden’ voor salafisten blijkbaar niet verder reiken dan een handjevol gebruiken. Erg diepzinnig is het salafisme niet. (Ik ben niet de eerste dit dat opmerkt.) Maar let op: Dahri heeft het niet over ‘onze waarden’ of ‘salafistische waarden’ maar: ‘islamitische waarden’. Het salafisme is ‘de’ islam. Dat wordt nog eens onderstreept in een passsage iets verderop:

 

“Het salafisme is het volgen van de islamitische godsdienst zoals deze zuiver is neergezonden, naar de zuivere uitleg van de Profeet Mohammed en zijn metgezellen. Theoretisch en praktisch is elke moslim dus een salafist. Enig verschil zit in het feit dat de ene moslim meer van zijn geloof kent en of praktiseert dan de ander. Het salafisme zweert en keurt bovendien geweld af, in tegenstelling tot hetgeen sommige haatdragende en -verspreidende politici beweren.”

 

Salafisten zijn niet geweldloos

Merk op dat de eerste zin door elke aanhanger van ISIS van harte zal worden onderschreven. Ook voor hen is er geen andere autoriteit dan de Profeet (de Koran) en de woorden en daden van zijn metgezellen. Salafisme en jihadisme vallen hier samen. (Maar daar weten ze in het Midden-Oosten alles van.) Daar komt echter bij dat als salafisten werkelijk menen dat alles draait om de Profeet en de metgezellen (en verder niks), dan kúnnen zij geweld helemaal niet afzweren want dat deden de Profeet en zijn makkers ook niet. Geweld was en is toegestaan wanneer de ongelovigen als eerste aanvallen. Dat zien ISIS-aanhangers dagelijks om zich heen. En dat kan een salafist dus ook zo zien. En de Saoedi’s zien het ook zo. Als Dahro beweert dat salafisten geweldloos zijn, dan liegt ze of ze heeft geen kennis van haar ‘ware’ islam. Dit alles maakt duidelijk dat het idee dat salafisme radicalisering voorkomt, lichtelijk bizar is. Wie rond toetert dat de Koran het zuivere woord van God is, kan verwachten dat gelovigen de gewelddadige verzen daarin letterlijk nemen.

Laten salafisten andere moslims met rust?

Nederlands moeten de salafisten met rust laten, zegt Dahri. Ze heeft gelijk. De vraag is veel meer of de salafisten andere moslims met rust zullen laten. Salafisten beschouwen zichzelf als bezitters van de enige ware islam. Alle andere moslims zijn domme moslims die het ware geloof niet kennen. Volgens de salafisten bestaan er geen andere opvattingen, geen andere stromingen binnen de islam; je hebt alleen de ‘zuivere’ islam en verder is er alleen maar domheid. Iedereen dient salafist te worden. Dat is natuurlijk de gebruikelijke megalomane pretentie van elke sekte, maar in het geval van de salafisten weten we dat ze een doelgericht programma uitvoeren om al die halfbakken domme moslims uit de moskeebesturen te werken en te vervangen door getrouwe salafisten. Dat is waar het écht om gaat; niet om die strijd tegen radicalisering, dat zoeken de ongelovigen maar fijn uit. Terwijl Dahri de NRC-lezer arrogant laat weten dat salafisten met rust gelaten moeten worden, en sluw beweert dat het salafisme helpt tegen radicalisering, maakt ze andere moslims duidelijk dat ze geen ‘echte’ moslims zijn en zich moeten bekeren. Tolerantie? Vergeet het maar.

Salafisme is een gevaar voor de islam in Nederland

Nee, het salafisme is niet eng. Het is vermakelijk, zoals alle maffe religieuze stromingen vermakelijk zijn. Het salafisme is vooral een gevaar voor de islam in Nederland. Dan denk ik niet aan al die goed bedoelende moskeebestuurders die op een dag ontdekken dat Saoedische radicalen de boel hebben overgenomen. Ik denk aan het feit dat als steeds meer moskeeën door ultra-conservatieven worden overgenomen, steeds minder moslimjongeren de behoefte zullen voelen om naar de moskee te gaan. Waardoor de toch al gestage geloofsafval onder islamitische jongeren nóg sneller zal verlopen. Het salafisme ondermijnt de islam. Hegel zei het al: wie zich verzet tegen de vooruitgang, is gedoemd haar te versnellen.