Recentelijk keek in een opwelling de film Wonder Woman. Voor wie de film nog niet gezien heeft, er worden wat wendingen genoemd, dus beter leest u niet verder. Ik had wat verloren uren te vullen en wat plat vermaak op een druilerige middag is nooit verkeerd. Genoeg is al gezegd over het boe-of-jeuj-want-israel-gehalte vanwege de nationaliteit van de hoofdrolspeelster Gal Gadot. Nee, gek genoeg moest ik de hele film aan Anne Fleur Dekker denken, maar vooral waarom haar odyssee pas halverwege het filmscript is. Overigens, voor de duidelijkheid. Ik heb niet de hele film aan Anne Fleur Dekker gedacht. Dat is een beetje vreemd, of nou ja het is op zijn minst wat dubieus. U begrijpt wat ik bedoel, of niet. Dat kan ook, daar zijn dan weer de comments voor. Ik dwaal af. Ik dacht aan Anne Fleur Dekker als metafoor, niet aan haar persoonlijk dus.
De premisse van de film is uiterst dun. Intellectuele en hard geschoolde vrouw, genaamd Diana, op mysterieus vrouwenstam-eiland vermoordt bijna haar leermeesteres die als Achilles tot Patroklos staat, loopt weg en ziet net op tijd een voorwerp in zee storten. De goed gecultureerde jongedame aarzelt niet en stort zich in het water. Kennelijk op de hoogte dat er vliegtuigen bestaan, waar mensen in zitten. Bouw ze dan zelf dacht ik, scheelt een hoop gedoe als je toch een keer onverhoopt aangevallen zou worden. Wat prompt gebeurt. Maar kenners van de wondere wereld van comics zullen dat waarschijnlijk beter kunnen verklaren.
Goed, tot zover weinig aan de hand. Dan begint het. De man wordt achtervolgd door schreeuwerige Duitsers. Nou ja, acteurs die een Duits accent nadoen. Voor de kijker thuis is het duidelijk. Dit zijn de slechteriken. Deze kennis ontbreekt echter bij Diana, aangezien zij niet op de hoogte is van de Grote Oorlog buiten haar bubbel. Zij plakt daar vervolgens haar waarheid op, met alle gevolgen van dien. De man haalt Diana over hem te beschermen met de legendarische tekst “ik ben goed. Zij zijn slecht.”. Wonder Woman zegt “ok, laten we hier achter een rots gaan zitten. Tien meter vanaf waar die andere mannen zo gaan landen.”
Deze kinderlijke logica gaat echt elk voorstellingsvermogen te boven. Een amazone, goed opgevoed, zeker in de vijandigheid tegenover de man, gelooft blind de eerste man die ze in haar leven ziet? Om het wat duidelijk te maken. Diana rent weg voor haar lerares in het begin van de film. Waarom? Omdat ze geen zin in onderwijs heeft, ze wil vechten. Ze weet ook dat haar moeder dat niet goed vindt. Diana is in die situatie ‘de slechterik’. Ze weet dat achtervolgd worden niet automatisch betekent dat de achtervolgde goed is. Niet zo bij de eerste man die zij tegenkomt. Hij rent weg voor andere mannen en is sowieso goed. Raar.
Daarna komen er nog wat hartverscheurende scenes en rare ontmoetingen. Diana gaat er vol in en doodt uiteindelijk de antagonist van het verhaal. Haar gevreesde godheid Ares. Door hem te doden verliest de mensheid zijn bezieling te vechten en wordt de mens weer goed. Echter, de mens stopt niet met oorlog voeren. Ares is niet dood. Ares blijkt zich vermomd te hebben als de vredelievende Engelse minister die hen hielp, die aan ‘de goede kant’ stond. Het is hier dat Anne Fleur Dekker ten tonele verschijnt. Ik dacht aan het activisme, aan onze samenleving. Jaja, hoogdravend, ik weet het.
Het Amazone-eiland kan gezien worden als metafoor voor de universiteit, voor een beschermd leven, voor het voorbereiden op een leven dat daarbuiten wellicht niet bestaat. Dat betekent niet dat het niet goed is om met idealen bezig te zijn. Interessant genoeg lijken de amazones geheel langs de lijnen van Carl Schmitt, Marx, en de postmoderne eruptie van eeuwige revolutionairen te denken. Alles is strijd op dit eiland. Alles is krachtmeting, geweld, machtsvertoon. Althans in de film wordt niets anders getoond. Maar of dat de werkelijke wereld is? Typerend daarvoor is het gesprek tussen de mannelijke en vrouwelijke protagonist op weg naar de echte wereld. Een voorzichtige verkenning tussen beiden van de wondere van sensualiteit en seks wordt door Diana tenietgedaan met boekenwijsheid, zonder de ervaring te hebben. Het is een metafoor voor het klaar willen zijn voor de wereld, maar niet de ervaring hebben er binnen te treden. Dat zal haar opbreken, blijkt.
Vanuit haar eigen visie treedt Diana kordaat op. Een klap hier, een goede vertaling daar. Alles lijkt op succes te wijzen. Haar overwinningen zijn echter zonder coherente overwegingen, zonder lange termijn. Daarmee zullen zij zich vroeg of laat tegen haar keren. Dit geldt ook voor activisten. Het is goed om cijfermatige overwinningen te boeken met een eendere spreiding van geslachten, afkomst, huidskleur, seksuele voorkeur, gevoelstoestand, en wat ik dan ook nog moge vergeten in dit rijtje, maar wat doen deze overwinningen op de lange termijn voor de structuur van al die mensen die moeten leven in jouw wereld? Een wereld die jij creëert met je activisme en voor mensen die geen onpenetreerbare polsbanden dragen? Die mensen gaan uiteindelijk dood aan jouw beslissingen.
Zou Diana nagedacht hebben dan had zij zich af kunnen vragen of Ares zich wel zelf van het vuile werk zou bedienen. Zij bij uitstek zou toch haar klassiekers moeten kennen. Ares speelt het oorlogsspel altijd aan twee kanten, zoals in de Trojaanse oorlog. Toch een epos waar de Amazones waarschijnlijk wel iets van meegekregen hebben. Hierin zit een boodschap voor onze lieve activisten, die momenteel Hamburg belegeren. De vijand die je bevecht hoeft niet per sé je echte vijand te zijn. Daarvoor is denkwerk nodig. Denkwerk dat logischerwijs achterwege gelaten wordt omdat het nu eenmaal makkelijker is om te handelen op emotie dan om te denken.
In dat opzicht is het ook leuk dat Diana niet boos wordt op zichzelf, maar continu anderen de schuld geeft van haar eigen ondoordachte handelen. Haar lerares was stom, haar moeder die het haar het vechten niet gunde ook, net als haar mannelijke kompaan die niet alles vertelde, Ludendorff die een dorp vergast. Dat haar lerares het goede voor had met haar is niet belangrijk. Dat haar moeder belangrijke redenen heeft om Diana uit de wind te houden ook niet. Daar kun je als moeder en dochter immers ook niet over praten als je op een van de buitenwereld afgesloten magisch eiland woont. Voor altijd.
Ook hier de parallel met de moderne actievoerders. Het probleem van de dag ligt altijd aan een ander. Aan de samenleving, aan God, aan Trump, aan de wind, aan ouders, aan mannen. Introspectie is een concept dat zij op hun magische eiland in ieder geval niet meegekregen hebben.
Twee pareltjes geef ik u nog mee. Die introspectie ontbreekt ook bij Diana als ze ontdekt dat de vredelievende Britse minister eigenlijk Ares is. Ze volhardt in destructie en haat tegenover de realiteit. Geen enkele verwijzing naar hoe Diana er zelf mede voor zorgt dat het door haar geredde dorp vergast wordt, of de nodeloze dood van al die Engelse soldaten veroorzaakte die haar uit de loopgraven volgden. Ook deze mannen, controleer uw voorrecht, werden niet beschermd door modieuze polsbanden. Hun sterven wordt echter niet in beeld gebracht.
Exemplarisch, aangezien de slachtoffers van dit soort idealistische hoogdraverij, gespeend van realiteitszin, niet in beeld worden gebracht. Kinderen die in Stockholm door doorgedraaide moslims worden opengereten met auto’s niet. Kinderen op Turkse stranden die door verdrinking om het leven komen wel. Slechts de zielige burgerdoden die in het straatje van het moment passen worden getoond.
Het meest tragische moment uit de hele film is toch wel het triootje tussen Diana, Ares, en Dr. Gif. Diana wordt aangemoedigd haar te vermoorden omdat ze zo slecht is. Diana weigert. Hier is een excellente mogelijkheid om het epicentrum van de Westerse cultuur in te roepen, de vergeving, het samenkomen, en daarmee de wedergeboorte van de menselijke ziel. Diana krijgt het niet door haar strot en houdt zo haar vijand in stand. Ze kan niet samenkomen met hen die ze verslaat, die eerst haar vijanden waren. Er is geen middenweg, slechts een grote kloof. Zo blijft ze een gevangene van zichzelf, immer vechtend voor een goede zaak waarin telkens nieuwe beren op de weg komen omdat het overzicht, de introspectie, en de vergeving ontbreken.
Het is een treurige constatering dat in het gevecht voor een betere wereld de Anne Fleur Dekkers hetzelfde patroon volgen. De echte Anne Fleur rent inmiddels in Hamburg rond en bestrijdt de Duitser te vuur en te zwaard. Ze is nu halverwege de film. Haar overwinningen zullen nog talrijk zijn. De vraag of deze uiteindelijk niet meer slachtoffers op zullen leveren dan goede doelen bereiken, kan alleen de tijd beantwoorden. Tot nu toe zijn in ieder geval 76 vaders en moeders er slachtoffer van geworden.
