“53 procent van onze lezers is katholiek”, zegt de uitgever als de nieuwe baas van zijn krant, The Boston Globe aankondigt seksueel misbruik in de kerk aan de kaak te willen stellen. Marty Baron (Liev Schreiber, Taking Woodstock) blijft er volledig stoïcijns onder. Met een stalen gezicht kaatst hij terug: “Ik denk dat het ze dan wel zal interesseren.” Spotlight duikt twee uur lang in de wereld van onderzoeksjournalistiek. Een belangrijk en sterk uitgevoerd verhaal.
Heel cineastisch is het niet, de berg woorden die de film zijn vorm geven. Er wordt een hoop gepraat, en personages staren vaak met een potlood in de mond naar stukken papier. Maar regisseur Tom McCarthy (The Station Agent) heeft daar een uitstekende oplossing voor: de film puilt uit van de sterke acteurs. Hij liet zich onder meer inspireren door Sidney Lumet (12 Angry Men), niet alleen een zichtbare maar ook een geweldig geslaagde zet.
Vooral Michael Keaton (Birdman) en Mark Ruffalo (Foxcatcher) stelen de show, als respectievelijk oude onderzoeksrot Walter Robinson en geobsedeerde speurhond Mike Rezendes. Hun fijnzinnige voorbereiding als karakteracteur spat van het scherm af. De getuite lippen van Keaton of dat continue voorover leunen van Ruffalo, het geeft een schitterend schouwspel.
Rachel McAdams (Midnight in Paris) geeft het team als Sacha Pfeiffer een groot kloppend hart. Nog opmerkelijker is echter de indruk die sommige kleine bijrollen nalaten. Vooral twee geïnterviewde slachtoffers en een bijna toevallig opgespoorde priester zijn fantastisch. Een feest voor het oog.
Spotlight is geen daverende journalistieke thriller, zoals zielsverwant All The Presidents Men over het onderzoek van journalisten Woodward en Bernstein naar het Watergate-schandaal. Hoe diep de katholieke kerk ook in Boston ingebed zit, het enige gevaar in Spotlight ligt op het vlak van carrière. Het spanningsveld zit ‘m in hier in moraliteit. Hoe kan een hele stad wegkijken?
“Kijk eens hoeveel goeds de kerk voor Boston doet”, is een gevleugelde uitspraak van de apologeten. “Dat wil je toch niet kwijtraken?” Maar gemakkelijk is het niet: wiens schuld is het dat dit stelselmatige misbruik is weggemoffeld, dat het niet eerder goed is uitgezocht? De Boston Globe beschikte namelijk allang over al het belangrijkste bewijsmateriaal waar het onderzoek op gebouwd is. Waarom heeft het dan tot 2001 moeten duren voordat er serieus naar werd gekeken? Tja.
Regisseur McCarthy had wat goed te maken. Na een aantal arthousejuweeltjes verprutste hij zijn opgebouwde geloofwaardigheid met The Cobbler. Dit vehikel voor Adam Sandler was zo’n draak dat ‘ie de Nederlandse bioscopen ongemerkt insloop en verdween. Maar met Spotlight revancheert hij zich, and then some.
Komende maand krijgen we te horen of deze film bij de Oscars is opgewassen tegen de twee titanen The Revenant en Mad Max: Fury Road. Zelfs al is deze concurrentie wel erg verpletterend, het is Spotlight zeker gegund om minstens één van de zes nominaties te verzilveren. Zo complex, maar niets ontgaat je.
